Tuyển dụng là bước đầu tiên mà người sử dụng lao động (NSDLĐ) phải thực hiện để tìm kiếm, mở rộng nguồn lao động cho doanh nghiệp. Vấn đề tuyển dụng theo quy định mới tại Bộ luật lao động có nhiều thay đổi đáng lưu ý. Hãy cùng Luật Vitam tìm hiểu lĩnh vực này qua bài viết sau nhé!
1. Thứ nhất, về chính sách, quy trình tuyển dụng
Trong quá trình tuyển dụng, người sử dụng lao động không được phân biệt đối xử trong lao động. Điều 3 Bộ luật lao động 2019 quy định như sau:
Phân biệt đối xử trong lao động là hành vi phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên dựa trên chủng tộc, màu da, nguồn gốc quốc gia hoặc nguồn gốc xã hội, dân tộc, giới tính, độ tuổi, tình trạng thai sản, tình trạng hôn nhân, tôn giáo, tín ngưỡng, chính kiến, khuyết tật, trách nhiệm gia đình hoặc trên cơ sở tình trạng nhiễm HIV hoặc vì lý do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn, tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp có tác động làm ảnh hưởng đến bình đẳng về cơ hội việc làm hoặc nghề nghiệp.
Cơ hội nghề nghiệp là bình đẳng giữa mọi người. Việc phân biệt đối xử trong lao động là một trong những điều cấm xuyên suốt quá trình tuyển dụng lao động, kể cả các chính sách tuyển dụng, quy trình tuyển dụng. Qua đó, thúc đẩy và đảm bảo công việc cho người lao động hiện nay.
2. Thứ hai, về độ tuổi của người lao động
Độ tuổi lao động của người lao động phải phù hợp với đặc thủ công việc. Bộ luật lao động 2019 quy định rõ:
- Đối với nhóm NLĐ lớn hơn hoặc bằng 18 tuổi hoặc đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi: công việc được phép tuyển dụng ở đây là làm việc, tự do lựa chọn việc làm, nghề nghiệp, học nghề và nâng cao trình độ nghề nghiệp và không bị phân biệt đối xử.
- Đối với nhóm từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi: Công việc được tuyển dụng là chỉ làm các công việc nhẹ theo Danh mục công việc được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm việc.
- Đối với nhóm dưới 13 tuổi thì công việc chỉ được phép tuyển dụng chỉ làm công việc nhẹ theo danh mục công việc được sử dụng người dưới 13 tuổi.
Lưu ý: Đối với trường hợp nhóm từ đủ 15 tuổi trở xuống. Khi người sử dụng lao động sử dụng người lao động thuộc nhóm đối tượng này thì cần có:
1. Giấy khám sức khỏe
2. Người SDLĐ phải thông báo bằng văn bản về Sở LĐTBXH nơi cơ sở đặt trụ sở chính trong vòng 30 ngày kể từ ngày bắt đầu tuyển dụng vào làm việc theo mẫu quy định.
NSDLĐ không được sử dụng NLĐ chưa thành niên để sản xuất và kinh doanh chất cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần và các chất gây nghiện khác. NSDLĐ còn bị cấm sử dụng NLĐ chưa thành niên làm một số công việc và làm việc ở những nơi làm việc mà pháp luật cấm sử dụng NLĐ chưa thành niên.
3. Thứ ba, về công việc có yêu cầu chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia của người lao động
Nếu NSDLĐ tuyển dụng NLĐ vào làm những công việc mà pháp luật quy định phải có chứng chỉ kĩ năng hành nghề quốc gia thì NSDLĐ cần yêu cầu NLĐ cung cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.
4. Thứ tư, đối với người lao động là người nước ngoài
Điều kiện tuyển dụng NLĐ là người nước ngoài chặt chẽ và khắt khe hơn so với NLĐ là người Việt Nam. Theo đó, NLĐ là người nước ngoài phải đáp ứng các điều kiện tại điều 151 Bộ luật lao động như sau:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Có trình độ chuyên môn, tay nghề( phải làm công việc quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia hoặc lao động kỹ thuật mà lao động Việt Nam chưa đáp ứng được theo nhu cầu sản xuất, kinh doanh của NSDLĐ và có sức khỏe phù hợp với công việc;
- Không phải là người phạm tội hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật Việt nam và pháp luật nước ngoài mà người đó là công dân;
- Có giấy phép lao động hoặc xác nhận NLĐ nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt nam cấp.
5. Thứ năm, Người sử dụng lao động cần cung cấp thông tin gì cho người lao động khi tuyển dụng và người sử dụng lao động cần biết gì từ người lao động?
Trong thông báo tuyển dụng, NSDLĐ cần nêu rõ:
- Nghề, công việc,
- Trình độ chuyên môn,
- Địa điểm làm việc, điều kiện làm việc,
- Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi,
- Số lượng lao động cần tuyển,
- Loại HĐLĐ dự kiến giao kết với NLĐ,
- Mức lương dự kiến,
- BHXH, BHYT,
- Các vấn đề về ATLĐ, VSLĐ,
- Quy định về bảo vệ bí mật kinh doanh, bị mật công nghệ của NSDLĐ và
- Các vấn đề khác có liên quan trực tiếp đến việc giao kết HĐLĐ.
Mặt khác, NSDLĐ cần yêu cầu NLĐ cung cấp các thông tin cá nhân chi tiết: họ tên, tuổi, giới tính; nơi cư trú; trình độ học vấn, trình độ kỹ năng nghề; tình trạng sức khỏe; các vấn đề khác có liên quan trực tiếp đến việc giao kết HĐLĐ và NSDLĐ yêu cầu.
Lưu ý, NSDLĐ không được yêu cầu NLĐ cung cấp thông tin mà pháp luật không yêu cầu cung cấp. Đồng thời cũng không được giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của NLĐ. NSDLĐ chỉ được yêu cầu cung cấp bản sao (có chứng thực) các giấy tờ đó để lưu trữ và quản lý thông tin.
6. Thứ sáu, về quyền làm việc và lực chọn việc làm
Quyền làm việc của NLĐ được pháp luật lao động tôn trọng. NSDLĐ không được cản trở NLĐ giao kết HĐLĐ với những NSDLĐ khác, miễn là NLĐ có thể đảm bảo thực hiện đầy đủ các nội dung hợp đồng đã giao kết.
Trên đây là chia sẻ của Luật Vitam. Nếu còn vướng mắc, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ. Hẹn gặp lại các bạn ở những bài viết tiếp theo. Cùng theo dõi để cập nhật những thông tin mới nhất nhé!