Chế độ tử tuất của bảo hiểm xã hội là chính sách đặc biệt để bù đắp một phần thu nhập cho thân nhân của những người tham gia BHXH khi họ qua đời. Dưới đây Luật Vitam sẽ cung cấp các thông tin cần thiết để hưởng quyền lợi của chế độ tử tuất. Cùng theo dõi để hiểu rõ hơn nhé.
1. Chế độ tử tuất là gì?
Chế độ tử tuất là chế độ bảo hiểm xã hội bù đắp phần thu nhập của người lao động dùng để đảm bảo cuộc sống cho thân nhân họ hoặc các chi phí khác phát sinh do người lao động đang tham gia quan hệ lao động; hoặc đang hưởng bảo hiểm xã hội bị chết.
Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định:
“Khoản 2 Điều 4 quy định: Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng 02 chế độ: Hưu trí và tử tuất”.
Theo đó cũng quy định:
Điều 80. Trợ cấp mai táng
1. Những người sau đây khi chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng:
a) Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 60 tháng trở lên;
b) Người đang hưởng lương hưu.
2. Trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người quy định tại khoản 1 Điều này chết.
3. Trường hợp người quy định tại khoản 1 Điều này bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp quy định tại khoản 2 Điều này.
Điều 81. Trợ cấp tuất
1. Người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội, người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội, người đang hưởng lương hưu khi chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.
2. Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 79 của Luật này cho những năm đóng bảo hiểm xã hội trước năm 2014; bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội cho các năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Trường hợp người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức trợ cấp tuất một lần bằng số tiền đã đóng nhưng mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội; trường hợp người lao động có cả thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và tự nguyện thì mức hưởng trợ cấp tuất một lần tối thiểu bằng 03 tháng mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.
3. Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu chết được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 02 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; trường hợp chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 01 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu”.
2. Chế độ tử tuất đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Người tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc; hay tự nguyện đều sẽ được hưởng chế độ tử tuất.
Các chế độ tử tuất đối với người tham gia đóng Bảo hiểm xã hội tự nguyện bao gồm:
a. Trợ cấp mai táng.
b. Trợ cấp tuất một lần.
2.1. Trợ cấp mai táng đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Chế độ trợ cấp mai táng có nội dung về đối tượng; điều kiện và mức hưởng quy định tại Điều 80 của Luật BHXH năm 2014.
a. Điều kiện hưởng chế độ trợ cấp mai táng
Người tham gia BHXH tự nguyện và thuộc các trường hợp sau khi qua đời được tính trợ cấp mai táng:
– Thời gian đóng BHXH tự nguyện tối thiểu là 60 tháng.
– Người đang hưởng lương hưu của chế đọ hưu trí
b. Đối tượng hưởng chế độ trợ cấp mai táng
Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện thuộc đối tượng trên qua đời thì thân nhân của họ sẽ được hưởng tiền trợ cấp mai táng.
c. Mức tính hưởng chế độ trợ cấp mai táng
Mức trợ cấp hàng tháng trong trường hợp đối tượng tham gia BHXH tự nguyện bằng 10 lần mức lương cơ sở tính tại thời điểm qua đời. Mức lương cơ sở phải căn cứ vào quy định hiện hành.
2.2. Trợ cấp tuất một lần đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Trợ cấp tuất một lần có quy định về điều kiện; đối tượng và mức hưởng tại Điều 81 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
a. Điều kiện, đối tượng hưởng trợ cấp tuất một lần
Người lao động đang tham gia BHXH; đang bảo lưu hoặc đang hưởng lương hưu mà qua đời thì thân nhân của họ được hưởng chế độ tử tuất theo hình thức trợ cấp 1 lần. Chế độ đối với mỗi đối tượng sẽ được hưởng khác nhau.
b. Cách tính chế độ trợ cấp một lần
Đối với người đang tham gia BHXH hoặc đang bảo lưu: Mức hưởng chế độ tuất 1 lần được tính căn cứ theo số năm đóng BHXH:
– Giai đoạn trước 2014: mỗi năm đóng BHXH được hưởng trợ cấp bằng 1.5 lần mức lương bình quân đóng BHXH.
– Giai đoạn từ 2014 trở đi: mỗi năm đóng BHXH được hưởng trợ cấp bằng 2 lần mức lương bình quân đóng BHXH.
Người tham gia BHXH có cả hai giai đoạn trên sẽ tính mức hưởng bằng tổng trợ cấp của hai giai đoạn. Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa được đủ một năm sẽ được hưởng chế độ tử tuất một lần tối đa là bằng 2 lần mức lương bình quân tham gia BHXH.
Đối với người đang hưởng lương hưu thì căn cứ vào tổng thời gian đã nhận lương hưu:
– Trường hợp qua đời trong 2 tháng đầu tiên hưởng lương hưu thì trợ cấp một lần bằng 48 lần mức lương hưu.
– Trường hợp sau 2 tháng hưởng lương hưu mới qua đời thì cứ thêm một tháng, mức hưởng trợ cấp một lần sẽ giảm đi 0.5 tháng lương hưu.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Vitam. Hy vọng bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích cho bạn đọc. Hẹn gặp lại các bạn ở bài viết tiếp theo!