Để bảo vệ các thông tin, tài liệu nội bộ của công ty cũng như đảm bảo các quyền lợi khi người lao động được người sử dụng lao động cử đi đào tạo các khóa học, người sử dụng lao động thường ràng buộc những cam kết không làm việc cho đối thủ trong khoảng thời gian nhất định. Vậy những thỏa thuận này có hợp pháp hay không? Hãy cùng Luật Vitam tìm hiểu.
Mục lục
1. Đối thủ cạnh tranh là gì?
Đối thủ cạnh tranh là một yếu tố quan trọng cần nghiên cứu để kinh doanh thành công. Đối thủ cạnh tranh là những đối tượng có cùng phân khúc khách hàng, cùng sản phẩm, giá tương đồng và có sức mạnh cạnh tranh trên cùng phân khúc thị trường. Trên thị trường kinh doanh, dịch vụ hiện nay, hầu như bất cứ hình thức buôn bán nào đều có đối thủ cạnh tranh. Chỉ khác nhau là ít hay nhiều, đối thủ mạnh hay bình thường.
Thường thì sẽ có 4 loại đối thủ điển hình:
– Đối thủ cạnh tranh trực tiếp
– Đối thủ cạnh tranh gián tiếp
– Đối thủ cạnh tranh trong tiềm thức
– Đối thủ cạnh tranh là đối tác
2. Thỏa thuận không làm việc cho đối thủ có hợp pháp?
Một trong những quyền cơ bản của công dân được ghi nhận tại khoản 1 Điều 35 Hiến pháp 2013 đó là đã quy định mọi công dân đề có quyền lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 10 Bộ luật Lao động (BLLĐ) 2019 quy định về quyền là việc của người lao động như sau:
Người lao động có quyền tự do chọn việc làm, làm việc cho bất kỳ người sử dụng lao động nào và ở bất kỳ nơi nào mà pháp luật không cấm.
Căn cứ theo khoản 6 Điều 9 Luật Việc làm 2013 cũng quy định:
Nghiêm cấm hành cản trở, gây khó khăn hoặc làm thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, người sử dụng lao động.
Như vậy, người lao động có quyền tự do lựa chọn nơi làm việc ở bất cứ đâu không trái với quy định của pháp luật mà không ai được phép cản trở, gây khó khăn.
Tuy nhiên, nhằm bảo vệ quyền lợi cho người sử dụng lao động, khoản 2 Điều 21 Bộ luật Lao động năm 2019 đã quy định về nội dung hợp đồng lao động như sau:
Khi người lao động làm việc có liên quan trực tiếp đến bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ theo quy định của pháp luật thì người sử dụng lao động có quyền thỏa thuận bằng văn bản với người lao động về nội dung, thời hạn bảo vệ bí mật kinh doanh, bảo vệ bí mật công nghệ, quyền lợi và việc bồi thường trong trường hợp vi phạm.
Do đó, người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận cam kết về việc không làm việc cho đối thủ trong một thời gian nhất định, để đảm bảo người lao động không thể tiết lộ bí mật kinh doanh, công nghệ của doanh nghiệp cho đối thủ cạnh tranh. Trường hợp người lao động đã tự nguyện ký vào bản cam kết không làm việc cho công ty đối thủ thì đồng nghĩa người lao động đã lựa chọn từ bỏ quyền tự do lựa chọn nơi làm việc.
Như vậy,nếu người lao động và người sử dụng lao động đều tự nguyện xác lập cam kết không làm việc cho công ty đối thủ thì đây được coi là thỏa thuận hợp pháp
.
3. Cam kết không làm việc cho đối thủ có được thừa nhận trong thực tế?
Trên thực tế, có Tòa án đã thừa nhận thỏa thuận này. Ngày 12/6/2018, Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã ra Quyết định số 755/2018/QĐ-PQTT công nhận hiệu lực của quyết định của Hội đồng trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam, đứng về phía lợi ích của người sử dụng lao động.
Theo đó, Hội đồng thẩm phán đã chấp nhận yêu cầu của người sử dụng lao động, đồng thời tuyên buộc người lao động cũ phải thanh toán một khoản tiền bồi thường đã được ấn định sẵn trong thỏa thuận do người lao động vi phạm cam kết không được làm việc cho các doanh nghiệp đối thủ trong vòng 12 tháng sau khi nghỉ việc.
Phán quyết của Hội đồng trọng tài có giá trị chung thẩm và cũng được tòa án có thẩm quyền thừa nhận, các bên không có quyền khiếu nại, kháng cáo, kháng nghị. Quyết định này được coi là một tiền lệ về việc thừa nhận tính hợp pháp của thỏa thuận không làm việc cho đối thủ cạnh tranh. Tuy nhiên đây vẫn chỉ là trường hợp mang tính cá nhân chưa có văn bản pháp luật nào chính thức thừa nhận giá trị pháp lý của thỏa thuận này.
Trên đây là những thông tin pháp lý về chủ đề cam kết không làm việc cho công ty đối thủ mà Luật Vitam gửi tới các bạn. Người lao động cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định đặt bút ký cam kết không làm việc cho đối thủ cạnh tranh để bảo vệ quyền tự do lựa chọn nơi làm việc của mình nhé!