Trong tình hình như hiện nay số NLĐ nghỉ hưởng BHXH một lần có xu hướng gia tăng. Đặc biệt có thể kể đến một số địa phương do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 số người hưởng BHXH một lần tăng cao như: Quảng Nam, Đà Nẵng… BHXH áp dụng cho nhiều đối tượng và với mục đích chính là bảo vệ quyền lợi của người lao động. Người lao động khi tham gia BHXH, đến khi đủ điều kiện được phép rút BHXH 1 lần. Vậy cách tính BHXH 1 lần như thế nào? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây:
1. Căn cứ pháp lý
– Bộ luật Lao động năm 2019;
– Nghị quyết số 93/2015/QH13;
– Nghị định 115/2015/NĐ-CP;
– Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH.
2. Nội dung
2.1 Đối tượng người lao động được rút BHXH 1 lần
Căn cứ khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13, người lao động được rút bảo hiểm xã hội 01 lần khi thuộc một trong các trường hợp:
– Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
– Lao động nữ hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn đã đủ tuổi nghỉ hưu mà khi nghỉ việc chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
– Ra nước ngoài định cư;
– Đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
– Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, học viên quân đội, công an,… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
– Tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
2.2 Cách tính tiền BHXH 1 lần
Cách tính BHXH 1 lần sẽ được tính trên số năm tham gia BHXH. Theo Khoản 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP, mỗi năm sẽ được tính như sau:
– 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
– 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Trường hợp chưa đóng đủ 1 năm thì mức hưởng bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương đóng BHXH.
Theo Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, công thức cụ thể tính như sau:
Mức hưởng BHXH 1 lần | = | (1,5 x mức bình quân tiền lương x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) | + | (2 x mức bình quân tiền lương x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014) |
Trong đó mức bình quân tiền lương sẽ bằng:
Mức bình quân tiền lương | = | (Số tháng đóng BHXH x Tiền lương tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) | / | Tổng số tháng đóng BHXH |
Mức điều chỉnh hàng năm được quy định tại Điều 2 Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH áp dụng từ ngày 01/01/2021 đến hết ngày 31/12/2021 trong bảng dưới đây:
Năm | Trước 1995 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 |
Mức điều chỉnh | 5,01 | 4,25 | 4,02 | 3,89 | 3,61 | 3,46 | 3,52 | 3,53 | 3,40 | 3,29 | 3,06 | 2,82 | 2,62 | 2,42 |
Năm | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
Mức điều chỉnh | 1,97 | 1,84 | 1,69 | 1,42 | 1,30 | 1,22 | 1,18 | 1,17 | 1,14 | 1,10 | 1,06 | 1,03 | 1,00 | 1,0 |
Lưu ý rằng: Mức hưởng BHXH một lần của người lao động có thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm được tính bằng 22% các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH. Mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
2.3 Hồ sơ hưởng BHXH 1 lần
Theo Điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, hồ sơ rút BHXH 1 lần bao gồm:
– Sổ bảo hiểm xã hội.
– Đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần.
– Đối với người đang mắc bệnh nguy hiểm tới tính mạng phải có thêm trích sao hồ sơ bệnh án có xác nhận của bác sĩ.
– Đối với người ra nước ngoài định cư, phải có thêm bản sao được công chứng, chứng thực một trong các giấy tờ:
- Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam;
- Hộ chiếu do nước ngoài cấp;
- Thị thực (giấy tờ minh chứng) của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
- Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài;
- Giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
Lưu ý: Đối với các giấy tờ tiếng nước ngoài phải được dịch sang tiếng Việt và công chứng, chứng thực đầy đủ.
3. Kết luận
Trên đây là những tư vấn của luật sư cho vấn cách tính BHXH 1 lần. Nếu còn thắc mắc nào liên quan đến nội dung này hãy liên hệ ngay với chúng tôi. Luật Vitam rất mong nhận được phản hồi từ bạn đọc. Hẹn gặp lại các bạn ở những bài viết tiếp theo. Cùng theo dõi để cập nhật những thông tin pháp lý mới nhất nhé!